Cr茅ditos ECTS
Cr茅ditos ECTS: 2.5
Horas ECTS Criterios/Memorias
Traballo do Alumno/a ECTS: 42.5
Horas de Titor铆as: 2.5
Clase Expositiva: 7.5
Clase Interactiva: 10
Total: 62.5
Linguas de uso
Castel谩n, Galego
Tipo:
Materia Ordinaria 惭谩蝉迟别谤 RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos:
Pedagox铆a e Did谩ctica
脕谤别补蝉:
M茅todos de 滨苍惫别蝉迟颈驳补肠颈贸苍 e Diagn贸stico en Educaci贸n
Centro
Facultade de Ciencias da Educaci贸n
Convocatoria:
Primeiro semestre
Docencia:
Con docencia
惭补迟谤铆肠耻濒补:
Matriculable
| 1ro curso (Si)
- Comprender os conceptos de orientaci贸n e de titor铆a e as s煤as relaci贸ns coa funci贸n docente.
- Valorar a importancia da orientaci贸n e a titor铆a no ensino.
- Sensibilizar 贸 profesorado da necesidade de participar activamente na orientaci贸n e titor铆a sistem谩tica dos seus alumnos/as.
- Co帽ecer as principais referencias lexislativas relacionadas coa orientaci贸n e a titor铆a.
- Co帽ecer a organizaci贸n e funcionamento dos servizos de orientaci贸n existentes na Comunidade Aut贸noma Galega.
- Comprender a organizaci贸n e a estrutura do Plan de Acci贸n Titorial para un centro de ensino.
- Delimitar as funci贸ns, tarefas, contidos e destinatarios da intervenci贸n titorial.
- Analizar as actividades a desenvolver polo profesorado nas s煤as funci贸ns titoriais.
- Co帽ecer algunhas t茅cnicas e instrumentos de traballo a empregar na realizaci贸n do labor titorial.
- Incorporar a perspectiva interseccional 谩 funci贸n titorial e 谩 orientaci贸n.
Dado que a titor铆a forma parte da actividade docente, 茅 necesario que os/as profesionais se impliquen nas tarefas orientadoras e titoriais do centro educativo para acadar o desenvolvemento 贸ptimo das s煤as funci贸ns.
Baixo estas premisas, os contidos desta materia estrut煤ranse, desde as cuesti贸ns m谩is globais e te贸ricas 谩s m谩is espec铆ficas e pr谩cticas.
Os n煤cleos de contidos ser谩n os seguintes:
1. Aproximaci贸n aos conceptos de orientaci贸n e de titor铆a.
2. Relaci贸n da orientaci贸n coa educaci贸n e a titor铆a educativa e as s煤as funci贸ns.
3. Orientaci贸n e titor铆a na normativa legal vixente.
4. 脕mbitos da acci贸n titorial.
5. Planificaci贸n da acci贸n titorial
Os anteriores contidos abordaranse tendo en conta a perspectiva de x茅nero e as s煤as implicaci贸ns na orientaci贸n e titor铆a.
Bibliograf铆a B谩sica:
Decreto 120 de 1998 [Conseller铆a de Educaci贸n e Ordenaci贸n Universitaria], polo que se regula a orientaci贸n educativa e profesional na Comunidade Aut贸noma de Galicia. 27 de abril de 1998. DOG n潞 79.
Decreto 324 de 1996 [Conseller铆a de Educaci贸n e Ordenaci贸n Universitaria], polo que se aproba o regulamento org谩nico dos institutos de educaci贸n secundaria. 9 de agosto de 1996. DOG n潞 156.
Gonz谩lez, A. & V茅laz de Medrano, C. (2014). La Acci贸n Tutorial en el sistema escolar. UNED.
Orde do 24 de xullo de 1998 [Conseller铆a de Educaci贸n e Ordenaci贸n Universitaria], pola que se establece a organizaci贸n e funcionamento da orientaci贸n educativa e profesional na Comunidade Aut贸noma de Galicia regulada polo Decreto 120/1998. 31 de xullo de 1998. DOG n潞 147.
Bibliograf铆a Complementaria:
脕lvarez, M. & Bisquerra, R. (2018). Orientaci贸n educativa: modelos, 谩reas, estrategias y recursos (2陋 ed.). Wolters Kluwer.
脕lvarez, R. J. (2014). Acci贸n tutorial y orientaci贸n: aceptaci贸n, compromiso, valores: una propuesta de estilo para la intervenci贸n de tutores y orientadores. Descl茅e de Brouwer.
Boza, A., Sala, M., Ipland, J., Aguaded, M陋 C., Fond贸n, M., Monescillo, M. & M茅ndez Garrido, J. M. (2001). Instrumentos y t茅cnicas de acci贸n tutorial. En Autores, Ser profesor, ser tutor. Orientaci贸n educativa para docentes (pp. 181-204). Hergu茅.
Cobos, A. (2022). Manual de orientaci贸n educativa. Teor铆a y pr谩ctica de la Psicopedagog铆a. Narcea.
Curr谩s, C. (2001). A orientaci贸n educativa e profesional en Galicia. Revista Galega do Ensino, 32, 25-34.
Exp贸sito, J. (dir.) (2014). La acci贸n tutorial en la educaci贸n actual. S铆ntesis.
Fern谩ndez-Batanero, J. M陋. (2020). Tareas de orientaci贸n y aprendizajes transversales. Innovaci贸n Educativa (30), 7-20.
Fresco, X. E. & Segovia, A. (2000). La tutor铆a como elemento de la funci贸n docente. En Autores, La acci贸n tutorial en el marco docente (pp. 5-8). Santiago de Compostela: Seminario Galego de Educaci贸n para a Paz.
Gonz谩lez 笔茅rez, A. & Solano, J. M陋. (2015). La funci贸n de tutor铆a: carta de navegaci贸n para tutores. Narcea.
Gonz谩lez, I. (2009). La Orientaci贸n acad茅mica y profesional en clave de igualdad. CEE Participaci贸n Educativa, 11, 110-121.
Gra帽eras, M. & Parras, A. (coords.) (2009). Orientaci贸n educativa: fundamentos te贸ricos, modelos institucionales y nuevas perspectivas (2陋 ed.). CIDE.
Ley Org谩nica 3/2020 por la que se modifica la Ley Org谩nica 2/2006, de 3 de mayo, de Educaci贸n. 30 de decembro de 2020. BOE n潞 340.
Mart铆n, E. & Tirado, V. (1997). La orientaci贸n educativa: naturaleza y funciones. En Autores (Coords.), La orientaci贸n educativa y profesional en la educaci贸n secundaria (pp. 12-32). Horsori.
Mart铆n-Ruiz, I., Barba-Quintero, M陋 J., L谩zaro-Gonz谩lez, C., Cuenca-Aguilar, J. & Samaniego-Garc铆a, E. (2022). Prevenci贸n de los problemas socioemocionales en los centros educativos: una propuesta de intervenci贸n psicoeducativa. Revista de Orientaci贸n Educativa AOSMA (31), 36-66.
M茅ndez, M陋 J., Villar, M. & Permuy, A. (2017). La coeducaci贸n en el sistema educativo espa帽ol: reflexiones y propuestas. Cooeducaci贸n: feminismo en acci贸n, 2(7), 192-215.
Muro, M. (2007). Planificaci贸n de la acci贸n tutorial. En L. Long谩s y N. Moll谩 (coords.), La escuela orientadora: la acci贸n tutorial desde una perspectiva institucional (pp. 89-108). Narcea.
Pernas, B. & Vila, F. (2014). Orientaci贸n educativa sin sesgo de g茅nero antes de la Universidad. Ministerio de Educaci贸n, Cultura y Deporte.
Prada, C. & Mart铆nez, L. (1995). La acci贸n tutorial desde la perspectiva de la colegialidad. En J. Fern谩ndez Sierra, El trabajo docente y psicopedag贸gico en educaci贸n secundaria (pp. 343-358). Aljibe.
Orde do 8 de setembro de 2021 [Conseller铆a de Educaci贸n e Ordenaci贸n Universitaria], pola que se desenvolve o Decreto 229/2011, do 7 de decembro, polo que se regula a atenci贸n 谩 diversidade do alumnado dos centros docentes da Comunidade Aut贸noma de Galicia en que se imparten as ensinanzas establecidas na Lei org谩nica 2/2006, do 3 de maio, de educaci贸n. DOG n潞 206.
Santana, L. E., Ruiz, V., & Trenta, M. (2023). Programa HEBE. Una propuesta de acci贸n tutorial para 3.潞 y 4.潞 de Educaci贸n Secundaria Obligatoria. Pir谩mide.
Torego, J. C. (coord.) (2014). 8 ideas clave. La tutor铆a en los centros educativos. Gra贸.
WEBS
Educonvives 2025:
Portal de Atenci贸n 谩 Diversidade-Orientaci贸n da Conseller铆a de Educaci贸n e Ordenaci贸n Universitaria da Xunta de Galicia:
Recursos para a Orientaci贸n Educativa en internet:
Revista Espa帽ola de Orientaci贸n y Psicopedagog铆a:
Selecci贸n de blogs de Orientaci贸n Educativa e Titor铆a:
COMPETENCIAS B脕SICAS E XERAIS
CG11. Desenvolver as funci贸ns de titor铆a e orientaci贸n dos e das estudantes de maneira colexiada.
CG15. Informar e asesorar 谩s familias achega do proceso de ensino e aprendizaxe e sobre a orientaci贸n persoal, acad茅mica e profesional d煤as seus fillos e fillas.
CB6. Posu铆r e comprender co帽ecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais non desenvolvemento e/ou aplicaci贸n de ideas, a mi煤do nun contexto de investigaci贸n.
CB7. Que os e as estudantes saiban aplicar os co帽ecementos adquiridos e a s煤a capacidade de resoluci贸n de problemas en contornas novas ou pouco co帽ecidas dentro de contextos m谩is amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa s煤a 谩rea de estudo.
CB8. Que os e as estudantes sexan capaces de integrar co帽ecementos e enfrontarse 谩 complexidade de formular xu铆zos a partir dunha informaci贸n que, sendo incompleta ou limitada, incl煤a reflexi贸ns sobre as responsabilidades sociais e 茅ticas vinculadas 谩 aplicaci贸n d煤as seus co帽ecementos e xu铆zos.
CB9. Que os e as estudantes saiban comunicar as s煤as conclusi贸ns e os co帽ecementos e raz贸ns 煤ltimas que as sustentan a p煤blicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambig眉idades.
CB10. Que os e as estudantes pos煤an as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haber谩 de ser en gran medida autodirixido ou aut贸nomo.
COMPETENCIAS ESPEC脥FICAS
CEG1. Co帽ecer as caracter铆sticas dos e das estudantes, os seus contextos sociais e motivaci贸ns.
CEG7. Co帽ecer e aplicar recursos e estratexias de informaci贸n, titor铆a e orientaci贸n acad茅mica e profesional.
CEG9. Participar na definici贸n do proxecto educativo e nas actividades xerais do centro atendendo a criterios de mellora da calidade, atenci贸n 谩 diversidade, prevenci贸n de problemas de aprendizaxe e convivencia.
CEG10. Relacionar a educaci贸n co medio e comprender a funci贸n educadora da familia e a comunidade, tanto na adquisici贸n de competencias e aprendizaxes como na educaci贸n no respecto dos dereitos e liberdades, na igualdade de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres e na igualdade de trato e non discriminaci贸n das persoas con discapacidade ou en calquera outra circunstancia persoal ou social que poida supor un risco para a s煤a inclusi贸n social e escolar.
Tratarase de estimular a participaci贸n activa dos alumnos e alumnas por medio de actividades que posibiliten a reflexi贸n (individual ou colectiva) e o traballo en equipo, as铆 como a an谩lise e aplicaci贸n dos temas tratados a trav茅s da realizaci贸n de actividades e supostos pr谩cticos sobre as tarefas a desempe帽ar na titor铆a.
A metodolox铆a da ensinanza combinar谩:
1.- Exposici贸ns realizadas polo profesorado dos contidos fundamentais de cada unidade tem谩tica, seguidas de debates dirixidos a unha maior clarificaci贸n e axuste terminol贸xico e relacional.
2.- Actividade pr谩ctica orientada 谩 planificaci贸n de actividades de orientaci贸n e titor铆a para contextos educativos determinados. Realizaranse en sesi贸ns interactivas de seminario nas que o alumnado traballar谩 en grupo e interactivamente os contidos correspondentes a partir da an谩lise de documentos, manexo de t茅cnicas e instrumentos, e resoluci贸n de situaci贸ns pr谩cticas. O alumnado dispor谩 con antelaci贸n das indicaci贸ns e materiais para ir realizando as tarefas pr谩cticas segundo o programado. Recom茅ndase que cada equipo de traballo dispo帽a polo menos dun dispositivo electr贸nico para poder desenvolver as tarefas encomendadas.
As actividades de traballo aut贸nomo incl煤en, basicamente, o estudo individual do material bibliogr谩fico b谩sico e complementario que se indique, e a realizaci贸n das actividades sinaladas polo propio equipo de traballo para as sucesivas sesi贸ns interactivas.
No desenvolvemento da materia utilizarase a plataforma virtual da 奇趣腾讯分分彩 como contorna de apoio as铆ncrono ao proceso de ensino-aprendizaxe, podendo atopar na aula virtual os seguintes elementos:
- Repositorio de materiais de consulta e de estudo: documentos bibliogr谩ficos de apoio, temario exposto nas clases expositivas, instruci贸ns e recursos de apoio para a elaboraci贸n das actividades pr谩cticas a desenvolver nas sesi贸ns interactivas, e aqueloutros recursos necesarios para o seguimento da materia por parte de todo o alumnado (en r茅xime ordinario ou con dispensa de asistencia).
- Ferramentas de comunicaci贸n co alumnado, tanto individual como grupal: empregaranse a mensaxer铆a e os foros, principalmente.
- Espazo de entrega/realizaci贸n de tarefas programadas para a realizaci贸n grupal e/ou individual: de ser o caso, a entrega/realizaci贸n de actividades pr谩cticas programadas e aqueloutras actividades que se poidan establecer (exercicios pr谩cticos, actividades de avaliaci贸n, etc.), poder铆a apoiarse na aula virtual.
De ser o caso, na materia poderase contemplar a posibilidade de desenvolver, cando menos, unha pr谩ctica de campo compartida con outras materias do curso (visitas, encontros con profesionais, celebraci贸n de conmemoraci贸ns) na perspectiva dunha pr谩ctica interdisciplinar que ser谩 abordada e valorada desde cada unha das materias participantes.
A avaliaci贸n ter谩 en conta os seguintes aspectos:
1. Asistencia e implicaci贸n nas distintas sesi贸ns da materia (requisito para proceder 谩 avaliaci贸n).
2. Elaboraci贸n e entrega das actividades pr谩cticas en grupo solicitadas polo profesorado (tres pr谩cticas, 60% na nota final): P1. Somos titores/as (0,75 puntos); P2. Perfil do titor/a (0,75 puntos); P3. Planificaci贸n da titor铆a (4,5 puntos). En todas elas terase en conta como criterios de avaliaci贸n o nivel de logro dos obxectivos de cada actividade e en relaci贸n coa adecuaci贸n (aspectos formais e de contido) e suficiencia das realizaci贸ns do alumnado.
3. Unha proba individual na que se valorar谩n os contidos da materia e que se realizar谩 nas datas sinaladas no calendario oficial de exames (40% na nota final). Non se cambiar谩 a data da proba a ning煤n estudante, salvo nos casos contemplados na Normativa sobre Avaliaci贸n do Rendemento Acad茅mico da 奇趣腾讯分分彩 ou outras situaci贸ns sobrevidas e reguladas pola 奇趣腾讯分分彩.
Ser谩 preciso superar todas as partes (pr谩cticas e proba individual) para aprobar a materia.
Os traballos deber谩n ser orixinais. Calquera traballo copiado supor谩 o suspenso da materia na correspondente edici贸n da convocatoria. Para efectos avaliativos, un mesmo traballo non pode ser empregado para varias materias, salvo que se programasen de forma coordinada.
Para os casos de realizaci贸n fraudulenta de exercicios ou probas ser谩 de aplicaci贸n o recollido na Normativa de avaliaci贸n do rendemento acad茅mico dos estudantes e de revisi贸n de cualificaci贸ns.
As铆 mesmo, na realizaci贸n dos traballos/pr谩cticas seguiranse as normas APA -Publication Manual of the American Psychological Association (APA). 7陋 ed. Washington: APA, 2019-, que se poden consultar no seguinte enlace:
Datas de exames: no calendario oficial.
DISPENSA DE ASISTENCIA
O alumnado con dispensa de asistencia a clase concedida (Instruci贸n 1/2017, da Secretar铆a Xeral) ser谩 avaliado co mesmo sistema de avaliaci贸n que o resto de alumnado. Unha vez concedida disp茅nsaa o alumno ou a alumna debe p贸rse en contacto co profesorado para establecer un plan de seguimento.
XULLO
O alumnado, de ser o caso, deber谩 superar as partes pendentes da materia (entrega de traballos pr谩cticos e/ou proba individual).
Actividades presenciais: 17,5 horas
Repartidas en:
鈥lases expositivas: 7,5 horas
鈥lases interactivas: 10 horas
Traballo persoal do estudante: 42麓5 horas
Repartidas en:
鈥studo 22 horas
鈥ecturas recomendadas: 20麓5 horas
鈥� Asistencia regular 谩s clases expositivas e interactivas, ou, de ser o caso, seguimento regular da materia a trav茅s da aula virtual.
鈥� Apoio na titor铆a presencial/virtual de xeito regular.
鈥� Consulta e estudo dos materiais recomendados polo profesorado da materia.
鈥� Realizaci贸n e participaci贸n activa nas actividades pr谩cticas.
鈥� Traballo do alumno/a dun modo progresivo para acadar a comprensi贸n da materia.
ASISTENCIA A CLASE
O 惭谩蝉迟别谤 ofertarase exclusivamente en formato presencial. A asistencia m铆nima a clases establ茅cese con car谩cter xeral no 80% do horario de cada materia, e se considerar谩 requisito preceptivo para presentarse a calquera das convocatorias ou oportunidades de avaliaci贸n previstas na planificaci贸n acad茅mica do curso. Non se computar谩n como tales as inasistencias que respondan 谩s 鈥渃ausas xustificadas鈥� recollidas no apartado 3 da Normativa de asistencia a clases da 奇趣腾讯分分彩 (Acordo do Consello de Goberno de 25 de marzo de 2010) ().
A dispensa da asistencia 谩 clase ante determinadas circunstancias (instruci贸n num. 1/2017 da Secretar铆a Xeral da 奇趣腾讯分分彩), non poder谩 ser aplicada 谩s clases interactivas onde se desenvolvan actividades pr谩cticas que requiran da presencia do alumnado.
Para facilitar un axeitado desenvolvemento da docencia nesta e noutras materias, 茅 conveniente que respectemos os horarios de entrada e sa铆da da aula. En consecuencia, por raz贸ns organizativas e de respecto aos demais, esp茅rase de todas/os que fagamos o esforzo de ser puntuais.
Queda restrinxido o uso de tel茅fono m贸bil na aula ao seu emprego como instrumento de traballo seguindo as indicaci贸ns dadas polos docentes, responsabiliz谩ndose ao alumnado das consecuencias legais e acad茅micas que podan derivarse dun emprego non axeitado do mesmo.
RESPONSABILIDADE MEDIOAMBIENTAL
En relaci贸n cos traballos persoais ou de grupo que se realicen para a materia, todos ser谩n entregados en formato dixital.
PERSPECTIVA DE X脡NERO
En atenci贸n a criterios de igualdade de x茅nero no 谩mbito universitario, recom茅ndase facer uso da linguaxe non sexista tanto no traballo coti谩n de aula como nos traballos acad茅micos encomendados. Pode obterse informaci贸n ao respecto no enlace: /肠诲苍/蹿蹿/蚕碍肠叠顿箩翱齿5蚕驳别闯蚕办别痴别81叠补痴8贬辞1鈥�
Tam茅n se utilizar谩n outras medidas para aplicar o enfoque de x茅nero na docencia das pr谩cticas, tales como o reco帽ecemento e consideraci贸n das situaci贸ns particulares das alumnas, a promoci贸n dun clima de interacci贸ns igualitario, a organizaci贸n paritaria de grupos sempre que sexa posible, a visibilizaci贸n das achegas cient铆ficas e t茅cnicas das mulleres na materia e das propias alumnas e a introduci贸n do x茅nero como categor铆a de an谩lise dos traballos do alumnado.
PROTECCI脫N DE DATOS
Ser谩 obrigatorio cumprir coa normativa vixente na 奇趣腾讯分分彩 para a protecci贸n de datos (/es/politica-privacidad-proteccion-datos).
颁翱惭鲍狈滨颁础颁滨脱狈
O alumnado deber谩 empregar necesariamente o correo electr贸nico da 奇趣腾讯分分彩 (@rai.usc.es) na s煤a comunicaci贸n co profesorado.
Horario de titor铆as do profesorado: exposto nos despachos, na aula virtual e na p谩xina web da Facultade.
Ser谩 obrigatorio o uso das ferramentas tecnol贸xicas institucionais: Campus Virtual, Microsoft Office 365 e outras facilitadas pola Facultade e autorizadas como ferramentas institucionais pola Universidade.
O proceso de ensino-aprendizaxe (clases/titor铆as) 茅 privado, entendendo como tal un proceso de comunicaci贸n e intercambio entre os docentes e o alumnado matriculado na materia.
GU脥A PR脕CTICA DO ESTUDANTADO
Recom茅ndase consultar a Gu铆a Pr谩ctica do Estudantado, que cont茅n referencias 谩s programaci贸ns, avaliaci贸ns, etc. accesible na p谩xina:
PLAXIO E USO INDEBIDO DAS TECNOLOX脥AS NA REALIZACI脫N DE TAREFAS OU PROBAS
Para os casos de realizaci贸n fraudulenta de exercicios ou probas ser谩 de aplicaci贸n o recollido na Normativa de avaliaci贸n do rendemento acad茅mico dos estudantes e de revisi贸n de cualificaci贸ns.
Rebeca Garcia Murias
- Departamento
- Pedagox铆a e Did谩ctica
- 脕谤别补
- M茅todos de 滨苍惫别蝉迟颈驳补肠颈贸苍 e Diagn贸stico en Educaci贸n
- 罢别濒茅蹿辞苍辞
- 881 8-138
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
Miguel 脕ngel Nogueira 笔茅rez
Coordinador/a- Departamento
- Pedagox铆a e Did谩ctica
- 脕谤别补
- M茅todos de 滨苍惫别蝉迟颈驳补肠颈贸苍 e Diagn贸stico en Educaci贸n
- 罢别濒茅蹿辞苍辞
- 881813816
- Correo electr贸nico
- miguelanxo.nogueira [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Beatriz Garcia Antelo
- Departamento
- Pedagox铆a e Did谩ctica
- 脕谤别补
- M茅todos de 滨苍惫别蝉迟颈驳补肠颈贸苍 e Diagn贸stico en Educaci贸n
- 罢别濒茅蹿辞苍辞
- 881813832
- Correo electr贸nico
- beatriz.garcia.antelo [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Aixa Permuy Martinez
- Departamento
- Pedagox铆a e Did谩ctica
- 脕谤别补
- M茅todos de 滨苍惫别蝉迟颈驳补肠颈贸苍 e Diagn贸stico en Educaci贸n
- Correo electr贸nico
- aixa.permuy.martinez [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU