Cr茅ditos ECTS
Cr茅ditos ECTS: 4
Horas ECTS Criterios/Memorias
Traballo do Alumno/a ECTS: 97
Horas de Titor铆as: 3
Total: 100
Linguas de uso
Castel谩n, Galego, Franc茅s, Portugu茅s
Tipo:
Pr谩cticum 惭谩蝉迟别谤 RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos:
Psicolox铆a Evolutiva e da Educaci贸n,
Pedagox铆a e Did谩ctica,
Lingua e Literatura Espa帽olas, Teor铆a da Literatura e Ling眉铆stica Xeral
脕谤别补蝉:
Psicolox铆a Evolutiva e da Educaci贸n, Did谩ctica e 翱谤驳补苍颈锄补肠颈贸苍 Escolar, M茅todos de 滨苍惫别蝉迟颈驳补肠颈贸苍 e Diagn贸stico en Educaci贸n, Teor铆a e Historia da Educaci贸n, Ling眉铆stica Xeral
Centro
Facultade de Formaci贸n do Profesorado
Convocatoria:
Primeiro semestre
Docencia:
Con docencia
惭补迟谤铆肠耻濒补:
Matriculable
| 1ro curso (Si)
O Pr谩cticum 1 e o Pr谩cticum 2 son d煤as materias complementarias situadas en distintos momentos do 惭谩蝉迟别谤 pero que se desenvolven nos mesmos centros escolares, se xestionan a trav茅s de mecanismos e figuras practicamente id茅nticas e mesmo te帽en 谩mbitos formativos en parte com煤ns. Isto fai que para a orientaci贸n do alumnado exista unha 煤nica Gu铆a Did谩ctica na que se recolle de forma integrada toda a informaci贸n relacionada co Pr谩cticum.
Con todo, o feito de que no Plan de estudos se conciban como materias distintas obriga a que se presenten programas independentes, o que leva a que se reiteren alg煤ns aspectos com煤ns, que son os que garanten a continuidade entre os dous per铆odos formativos, a car贸n doutros m谩is claramente espec铆ficos ou singulares. No que se refire ao Pr谩cticum 1, estes 煤ltimos est谩n relacionados coa observaci贸n, an谩lise e interpretaci贸n da organizaci贸n e das din谩micas xerais do centro escolar e dos distintos compo帽entes que integran a comunidade educativa, tal como se indica deseguido.
Valor do Pr谩cticum 1: 4 cr茅ditos ECTS.
OBXECTIVOS:
- Co帽ecer as caracter铆sticas do centro educativo, as铆 como a s煤a estrutura organizativa e funcional.
- Analizar o contexto socioecon贸mico e cultural no que se insire o centro, a s煤a relaci贸n con instituci贸ns ou entidades extraescolares e a s煤a implicaci贸n en din谩micas da contorna.
- Avanzar no co帽ecemento do alumnado mediante a observaci贸n, a an谩lise e a interpretaci贸n dos seus comportamentos e actitudes.
- Observar e interpretar situaci贸ns que se producen na vida escolar, tanto desde a perspectiva de centro como desde a de aula ou especialidade.
- Aproximarse 谩s funci贸ns e responsabilidades educativas a nivel de centro.
- O centro educativo: infraestruturas e recursos, 贸rganos de goberno e xesti贸n, departamentos, comisi贸ns, ensinanzas impartidas
- 翱谤驳补苍颈锄补肠颈贸苍 da vida escolar e da docencia: PEC, PCC, PAT, Proxecto ling眉铆stico de centro, Plan de convivencia, Plan lector鈥�
- Actividades de innovaci贸n educativa: desenvolvemento de proxectos, participaci贸n en programas, redes, etc.
- O centro e a contorna: participaci贸n das familias, relaci贸ns coa administraci贸n local e con asociaci贸ns ou instituci贸ns externas ao centro.
- O departamento da especialidade: organizaci贸n, funci贸ns, actuaci贸ns espec铆ficas..
- O profesorado: clima relacional, tarefas docentes e de xesti贸n鈥�
- O alumnado: clima relacional, resposta a din谩micas de ensino-aprendizaxe...
- A aula como 谩mbito de interacci贸n: distribuci贸n do espazo, agrupamentos, relaci贸n docente-discentes.
Castro, M.M., et al. (2011): La escuela en la comunidad, la comunidad en la escuela. Barcelona: Gra贸.
Coll, C. (coord.) (2010) Desarrollo, aprendizaje y ense帽anza en la educaci贸n secundaria. MEC/Gra贸
Elliot, J. (1994): La investigaci贸n-acci贸n en educaci贸n. Madrid: Morata.
Feito, R. (coord.) (2010) Sociolog铆a de la educaci贸n secundaria. MEC/Gra贸
Fern谩ndez, M. e Terr茅n, E. (coords) (2008): Repensando la organizaci贸n escolar: crisis de legitimidad y nuevos desarrollos. Madrid: Akal.
Fern谩ndez, M., Souto X.M., Rodr铆guez, R. (2005): La Sociedad del conocimiento: democracia y cultura, los retos de la instituci贸n educativa. Barcelona: Octaedro.
Freire, P. (2003): El grito manso. B. Aires: S. XXI
Garc铆a, A. (coord.) (2006): Participaci贸n de las familias en la vida escolar: acciones y estrategias. Madrid: MEC/Instituto Superior de Formaci贸n del Profesorado.
Gonz谩lez, M., Fuentes, E. (2011). El Practicum en el aprendizaje de la profesi贸n docente. Revista de Educaci贸n, 354, 47-70.
Imbern贸n, F. (coord.) (2010) Procesos y contextos educativos en la educaci贸n secundaria. MEC/Gra贸
Meirieu, Ph. (2006): Carta a un joven profesor. Grao: Barcelona.
Meirieu, Ph. (2007): Frankenstein educador. Barcelona: Laertes.
笔茅rez, A. (coord.) (2012) Aprender a ense帽ar en la pr谩ctica: procesos de innovaci贸n y pr谩cticas de formaci贸n en la educaci贸n secundaria. MEC/Gra贸
Perrenoud, Ph. (2004): Desarrollar la pr谩ctica reflexiva en el oficio de ense帽ar. Profesionalizaci贸n y raz贸n pedag贸gica. Barcelona: Gra贸.
Pozo, J.I. (et al.) (2006: Nuevas formas de pensar la ense帽anza y el aprendizaje. Las concepciones de propesores y alumnos. Barcelona: Gra贸.
Puelles, M. de (2006): Problemas actuales de pol铆tica educativa. Madrid: Morata.
Russell, T. (2012): 鈥淐ambios paradigm谩ticos en la formaci贸n de profesores: Peligros, trampas y la promesa no cumplida del profesional reflexivo鈥�. En Encounters/Encuentros/Rencontres on Education Vol. 13, 2012, 71 鈥� 91.
Santos, M. (2009) Escuelas para la democracia. Wolters Kluwer Espa帽a.
Santos, M.A. (ed.). (2009): Pol铆ticas educativas y compromiso social. El progreso de la equidad y la calidad. Madrid: Octaedro.
Sch枚n, D.A. (1987): Educating the Reflective Practitioner: Toward a New Design for Teaching and Learning in the Professions. San Francisco: Jossey-Bass (Trad. espa帽ola: La formaci贸n del profesional reflexivo. Barcelona: Paid贸s. 1992.
Tiana, A. (2011): Un nuevo c贸digo deontol贸gico para la profesi贸n docente. En CEE Participaci贸n Educativa, 16, marzo 2011, pp. 39-48. Accesible en
Trillo, F. e Sanjurjo, L (2008). Did谩ctica para profesores de a pie. Propuestas para comprender y mejorar la pr谩ctica. Rosario: HomoSapiens.
Zabalza, M. (2006). El Practicum y la formaci贸n del profesorado: balance y propuestas para las nuevas titulaciones. En J.M. Escudero y A. Lu铆s G贸mez (Eds.). La formaci贸n del profesorado y la mejora de la educaci贸n. Barcelona, Octaedro, 311-334.
Zeichner, K. (2010): La formaci贸n del profesorado y la lucha por la justicia social. Madrid: Morata.
O Pr谩cticum constit煤e un compo帽ente central no plan de estudos e asume a funci贸n de servir de elemento vertebrador das distintas materias que configuran o curr铆culum do 惭谩蝉迟别谤. A trav茅s del o alumnado ter谩 ocasi贸n de desenvolver, nun contexto institucional e laboral real, o co帽ecemento na acci贸n e sobre a acci贸n que precisa como futuro docente, ao mesmo tempo que lle debe servir como un espazo para a socializaci贸n profesional.
O car谩cter formativo do Pr谩cticum xira arredor de dous eixos:
- Articular a teor铆a e a pr谩ctica, mediante a activaci贸n dos co帽ecementos adquiridos nas distintas materias do 惭谩蝉迟别谤 para resolver situaci贸ns concretas.
- Reflexionar sobre a acci贸n, interpretando, valorando e reformulando alternativas educativas para desenvolver de xeito cr铆tico e consciente as s煤as capacidades profesionais.
Esta caracter铆stica de transferencia, aplicaci贸n e reflexi贸n sobre a formaci贸n recibida fai que o Pr谩cticum contrib煤a 谩 adquisici贸n e desenvolvemento da maior铆a das competencias recollidas no t铆tulo do 惭谩蝉迟别谤, pero son espec铆ficas do mesmo as seguintes:
a) Adquirir experiencia na planificaci贸n, a docencia e a avaliaci贸n das materias correspondentes 谩 especializaci贸n.
b) Acreditar un bo dominio da expresi贸n oral e escrita na pr谩ctica docente.
c) Dominar as destrezas e habilidades sociais precisas para fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e a convivencia.
d) Participar nas propostas de mellora nos distintos 谩mbitos de actuaci贸n a partir da reflexi贸n baseada na pr谩ctica.
e) Para a formaci贸n profesional, co帽ecer a tipolox铆a empresarial correspondente aos sectores produtivos e comprender os sistemas organizativos m谩is com煤ns nas empresas.
f) Respecto 谩 orientaci贸n educativa, exercitarse na avaliaci贸n psicopedag贸xica, o asesoramento a outros profesionais da educaci贸n, aos estudantes e 谩s familias.
No desenvolvemento do Practicum 1, tomando como fundamento a formaci贸n recibida nas materias do m贸dulo xen茅rico, prevese a realizaci贸n dun conxunto de tarefas e actividades de observaci贸n, busca de informaci贸ns, an谩lise e reflexi贸n que permitan a aproximaci贸n ao co帽ecemento, interpretaci贸n e valoraci贸n da organizaci贸n e funcionamento dun centro de educaci贸n secundaria.
M谩is en concreto, durante o Pr谩cticum 1 o alumno/a realizar谩 actividades de:
- Contextualizaci贸n socioecon贸mica e cultural do contorno do centro educativo e das familias do alumnado.
- Co帽ecemento da organizaci贸n xeral, 贸rganos colexiados e estruturas participativas.
- An谩lise da documentaci贸n do centro.
- Observaci贸n, participaci贸n e an谩lise da vida e clima escolar, e das actividades docentes e discentes de car谩cter xeral.
- An谩lise e reflexi贸n persoal sobre as pr谩cticas desenvolvidas.
- Elaboraci贸n da memoria
Atendendo ao car谩cter de experiencia de aprendizaxe guiada, o alumnado en pr谩cticas contar谩 con dous profesores/as de referencia que orientar谩n e supervisar谩n o desenvolvemento do Practicum 1: un titor/a na universidade e un titor/a no centro de secundaria.
No desenvolvemento prevense diversos tipos de sesi贸ns de traballo con estes dous titores:
- Sesi贸ns presenciais na universidade e no centro de secundaria para recibir a informaci贸n inicial xeral por parte das coordinaci贸ns na universidade e no centro.
- Sesi贸ns de titor铆a en grupo cos titores/as de referencia e sesi贸ns de titor铆a persoal para planificar o per铆odo de pr谩cticas, as actividades a desenvolver, recibir orientaci贸n concretas sobre o proceso formativo, resolver d煤bidas, recoller suxesti贸ns, valorar a experiencia, a memoria elaborada, etc.
Os titores na universidade realizar谩n, como m铆nimo, d煤as sesi贸ns formativas cos seus titorados: unha previa 谩 incorporaci贸n ao centro de pr谩cticas e outra ao rematar esa estad铆a.
O alumnado en pr谩cticas cumprir谩 co horario escolar do seu titor/a e someterase ao c贸digo deontol贸xico do profesorado en exercicio.
A avaliaci贸n do Pr谩cticum 1 realizarase de maneira compartida polo titor do centro de secundaria e polo da universidade, ponderando a cualificaci贸n de cada un ao 50%. O titor da universidade ser谩 o responsable de facer p煤blicas as cualificaci贸ns finais, fixar as datas de revisi贸n das mesmas, atender as posibles reclamaci贸ns e cubrir e asinar as actas.
O titor de secundaria valorar谩 os aspectos que se recollen no Informe de avaliaci贸n que figurar谩 na Gu铆a do Pr谩cticum, emitindo a cualificaci贸n num茅rica resultante e engadindo os comentarios que considere. Dado que o alumno ten que cumprir cun horario semellante ao do seu titor durante todo o per铆odo de pr谩cticas, calquera desv铆o significativo desta obriga debe ser penalizado na cualificaci贸n final. Se o incumprimento superase un terzo do horario, o alumno ser谩 considerado 鈥渘on presentado鈥�.
O titor universitario far谩 a s煤a avaliaci贸n a partir das tarefas formativas realizadas nas sesi贸ns de traballo co alumnado e da revisi贸n da memoria de pr谩cticas segundo os criterios especificados na Gu铆a do Pr谩cticum. O formato, extensi贸n e apartados que debe presentar a memoria rec贸llense tam茅n na dita Gu铆a.
Os 4 cr茅ditos ECTS de que consta o Pr谩cticum 1 distribuiranse orientativamente do seguinte xeito:
-Co帽ecemento da organizaci贸n e da documentaci贸n do centro: 25 h.
-Observaci贸n e an谩lise da vida do centro, do clima escolar, das actividades docentes ou do departamento de orientaci贸n, segundo corresponda, etc.: 25 h.
-Participaci贸n noutras reuni贸ns ou actividades diversas do centro: 10 h.
-An谩lise e reflexi贸n persoal sobre as pr谩cticas desenvolvidas: 10 h.
-Elaboraci贸n da memoria: 20 h.
-Preparaci贸n, seguimento e avaliaci贸n do Pr谩cticum cos titor/a e co coordinador/a de secundaria:5 h.
-Preparaci贸n, seguimento e avaliaci贸n do Pr谩cticum co titor/a da universidade: 5 h.
Para un bo aproveitamento do Pr谩cticum, 茅 necesario que se mante帽a unha boa comunicaci贸n entre as distintas figuras que participan nel: o alumnado, o titor/a da universidade, o titor/a de secundaria e o coordinador/a no centro de secundaria.
O alumno en pr谩cticas deber谩 atender as tarefas acordadas cos seus titores, cumprir co horario do titor de secundaria e respectar a normativa de convivencia e utilizaci贸n do centro e os seus recursos.
Na experiencia de pr谩cticas o alumno debe observar, planificar e intervir, aproveitando as suxesti贸ns e orientaci贸n do seu titor e tratando de interpretar a realidade educativa 谩 luz dos fundamentos te贸ricos das outras materias do 惭谩蝉迟别谤.
- Responsabilidade medioambiental:
o Evitar tapas de pl谩stico ou outros envoltorios externos innecesarios.
o Sempre que sexa posible, empregar grampas en lugar de encadernaci贸n.
o Imprimir a d煤as caras en calidade 鈥渁forro de tinta鈥�.
o Non empregar folios en branco como separadores de cap铆tulos ou partes.
o Evitar anexos que non te帽an referencia directa cos temas desenvolvidos.
- Perspectiva de x茅nero:
o Recom茅ndase facer uso da linguaxe non sexista, tanto no traballo coti谩 de aula como nos traballos acad茅micos encomendados. Pode obterse informaci贸n ao respecto no enlace:
- Obrigatoriedade de uso da conta de correo rai.
- Obrigatoriedade de emprego das ferramentas tecnol贸xicas institucionais: Campus Virtual, Microsoft Office 365, e outras ferramentas facilitadas pola facultade e autorizadas como ferramentas institucionais pola universidade.
- Non se poder谩 empregar o de tel茅fono m贸bil, salvo cando se use como instrumento de traballo seguindo as indicaci贸ns dadas polo docente, responsabiliz谩ndose o alumnado das consecuencias legais e acad茅micas que podan derivarse dun emprego non axeitado do mesmo.
- Ter en conta que o ensino-aprendizaxe (clases / titor铆as) 茅 un proceso privado, ent茅ndase privado como proceso de comunicaci贸n e intercambio entre o/a docente e o estudantado matriculado na materia.
- Obrigatoriedade do cumprimento da normativa de protecci贸n de datos /es/politica-privacidad-proteccion-datos
- Na sa铆da ou sa铆das de campo que se realicen terase escrupuloso respecto pola contorna. Non se pode recoller ningunha mostra vexetal (follas de 谩rbores, musgos, e outros seres vivos) ag谩s as que estean ca铆das no chan. Evitaranse ruidos innecesarios que poidan molestar a outras persoas ou perturbar a calquera ser vivo. Non se deixar谩 resto de ning煤n tipo. O medio sempre debe quedar mellor, ou como m铆nimo igual, do que o encontramos, nunca peor. Levarase unha bolsa para poder recoller alg煤n lixo que se poidese encontrar e eliminar. Non se poder谩 utilizar tel茅fonos m贸biles, nin outros artefactos, ag谩s para realizar alg煤n tipo de actividade de instrucci贸n relacionada coa actividade.
Montserrat Souto Gomez
- Departamento
- Lingua e Literatura Espa帽olas, Teor铆a da Literatura e Ling眉铆stica Xeral
- 脕谤别补
- Ling眉铆stica Xeral
- 罢别濒茅蹿辞苍辞
- 982824778
- Correo electr贸nico
- montserrat.souto [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Colaborador
Nuria Prieto Vigo
- Departamento
- Pedagox铆a e Did谩ctica
- 脕谤别补
- M茅todos de 滨苍惫别蝉迟颈驳补肠颈贸苍 e Diagn贸stico en Educaci贸n
- 罢别濒茅蹿辞苍辞
- 982821001
- Correo electr贸nico
- nuria.prieto [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOSU
Xesus Ferreiro Nu帽ez
- Departamento
- Pedagox铆a e Did谩ctica
- 脕谤别补
- Teor铆a e Historia da Educaci贸n
- 罢别濒茅蹿辞苍辞
- 982821071
- Correo electr贸nico
- xesus.ferreiro.nunez [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOSU
Teresa Susana V谩zquez Regueiro
- Departamento
- Pedagox铆a e Did谩ctica
- 脕谤别补
- Did谩ctica e 翱谤驳补苍颈锄补肠颈贸苍 Escolar
- Correo electr贸nico
- teresasusana.vazquez [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOSU
Enelina Maria Gerpe Perez
- Departamento
- Pedagox铆a e Did谩ctica
- 脕谤别补
- Did谩ctica e 翱谤驳补苍颈锄补肠颈贸苍 Escolar
- 罢别濒茅蹿辞苍辞
- 982821070
- Correo electr贸nico
- emaria.gerpe [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Contratado/a Interino/a por Vacante - T3
Veronica Marcos Martinez
- Departamento
- Psicolox铆a Evolutiva e da Educaci贸n
- 脕谤别补
- Psicolox铆a Evolutiva e da Educaci贸n
- Correo electr贸nico
- veronica.marcos.martinez [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Profesor Interino/a substituci贸n reduci贸n docencia