Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 24
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria áٱ RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Economía Aplicada
Á: Economía Aplicada
Centro Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Ѳٰíܱ: Matriculable | 1ro curso (Si)
- Como resultados específicos da aprendizaxe agárdase que o alumnado adquira as habilidades necesarias para coñecer e comprender os diferentes mecanismos existentes, tanto dende o sector público como do privado, para o fomento e o financiamento da EC
- Coñecer os fundamentos dos principais instrumentos e políticas dispoñiibles para impulsar a transición á Economía Circular
- Coñecer, deseñar e aplicar instrumentos de políticas fiscais que permitan incentivar modelos de produción e patróns de consumo circulares.
- Coñecer os actuais instrumentos financeiros orientados ao financiamento da Economía Circular
- Coñecer os programas, estratexias e actuacións na Unión Europea, en España e nas CCAA para o fomento e desenvolvemento da Economía Circular.
- Capacidade para xestionar estes instrumentos nas Administraciones Públicas e no sector privado.
1. Estratexias e programas para a transición cara a Economía Circular.
-Principios, estratexias e plans de acción para a EC na UE
-Eixos e instrumentos dos plans de acción comunitarios da UE
-Os instrumentos reguladores e económicos para a EC.
2. Instrumentos fiscais para a economía circular.
- A nova fiscalidade verde: propostas e obxectivos.
-Instrumentos fiscais para promover a EC: análise do marco fiscal do goberno central
e as comunidades autónomas para a promoción da CE.
-Deseño de instrumentos fiscais destinados a promover un modelo de produción circular:
novos impostos, deducións, bonificacións e incentivos no Imposto sobre Sociedades.
-Incentos fiscais para a promoción de patróns de consumo circular. Impostos indirectos.
3. Sistema financeiro, crédito e investimento para a economía circular.
-Financiamento e investimento verde e circular
-Novos produtos financeiros para o financiamento do IC.
-Riscos, ameazas e fortalezas do sistema financeiro como promotor do IC.
-O papel dos bancos centrais e a política monetaria como instrumento de financiamento do CE
Nogueira, A. e Vence, X. (dir) (2021). Redondeando el círculo. De los discursos oficiales a las políticas necesarias para la Economía Circular. Aranzadi.
Aranda-Usón, P., Portillo-Tarragona, L., Marin-Vinuesa, L., & Scarpelli, L. (2019). Financial resources for the circular economy: A perspective from businesses. Sustainability, 11(3), 888.
Kirchherr, J., Reike, D., & Hekkert, M. (2017). Conceptualizing the circular economy: An analysis of 114 definitions, Resources, Conservation and Recycling, 127, 221–232.
Aglietta, M. Espagne, E. (2016): Climate and Finance Systemic Risks, more than an Analogy? The Climate Fragility Hypothesis. WP No 2016-10 – April. CEPII.
Aglietta, M. Espagne E. Perrissin-Fabert, B. (2015). "A proposal to finance low carbon investment in Europe." France Stratégie: Paris (2015).
Semieniuk, G. and Mazzucato, M. (2018): 'Financing green growth'. UCL Institute for Innovation and Public Purpose WP (IIPP WP 2018-04).
Mazzucato, M. (2017): ‘Mission-oriented Innovation Policy: Challenges and Opportunities’, UCL Institute for Innovation and Public Purpose (IIPP) Working Paper Series, (IIPP 2017-01). Available at:
Mazzucato M. (2018): Mission-Oriented Research & Innovation in the European Union. A problem-solving approach to fuel innovation-led growth. European Commission. Directorate-General for Research and Innovation. Brussels.
Rodrik, D. (2004): “Industrial Policy for the Twenty-First Century”. CEPR Discussion Papers.
Mazzucato, M. (2014): El estado emprendedor. RBA Libros. 1º Ed. Barcelona.
Mazzucato, M. (2018): The value of everything. Allen Lane. UK.
Comisión Europea (2020): Nuevo plan de acción para la economía circular. Disponible en:
EU Technical expert group Sustainable Finance (2020): Taxonomy: Final report of the Technical Expert Group on Sustainable Finance.
FinanCE working group (2018): Circular Economy Finance Guidelines.
Network for Greening the Financial System (2020): Case Studies of Environmental Risk. Analysis Methology.
Dewick P, BengtssonM, CohenMJ, Sarkis J, Schröder P. Circular economy finance: Clear winner or risky proposition? J Ind Ecol. 2020;24:1192–1200.
Milios, L. (2018): Advancing to a Circular Economy: three essential ingredients for a comprehensive policy mix. Sustain Sci 13:861–878.
Vence, X. López, S.J. (2021): Taxation for a Circular Economy: New Instruments, Reforms, and Architectural Changes in the Fiscal System. Sustainability. 13, 4581.
Daly, H.E. From a failed growth economy to a steady state economy. In Towards an Integrated Paradigm in Heterodox Economics Alternative Approaches to the Current Eco-Social Crises; Gerber, F., Steppacher, R., Eds.; Palgrave MacMillan: London, UK, 2009.
vENCE, x. (2023). Economía Circular Transformadora y Cambios Sistémico. FONDO DE CULTURA ECONOMICA DE ESPAÑA. 1º EDICIÓN, Madrid.
Competencias básicas:
CB1- Posuír e comprender coñecementos que proporcionan unha base ou oportunidade para ser orixinal
no desenvolvemento e / ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
CB2- Saber aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade para resolver problemas en configuracións novas ou descoñecidas dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionado coa túa área de estudo;
CB3- Ser capaz de integrar coñecementos e afrontar a complexidade de formular xuízos baseado en información que, por ser incompleta ou limitada, inclúe reflexións sobre responsabilidades éticas e sociais vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos;
CB4- Saber comunicar conclusións –e os coñecementos e as razóns últimas que as avalan– en público especializado e non especializado dun xeito claro e sen ambigüidades;
Competencias transversais:
CT1. Capacidade para usar metodoloxías empíricas
CT2. Xestión de bases de datos, xurídicas e bibliográficas
CT3. Capacidade crítica
CT4. Habilidades de comunicación e debate
Competencias específicas:
CE2 - Que os estudantes teñan a capacidade de localizar, seleccionar e avaliar información e fontes estatísticas, documentais e bibliografías de utilidade, interese e aplicación no estudo do desenvolvemento económico, da innovación e sustentabilidade; así como usar e citar a información respectando os límites éticos e legais.
CE4- Capacidade para concibir, deseñar, analizar e avaliar políticas e instrumentos das políticas públicas para promover a innovación, o desenvolvemento económico sustentable e a economía circular nos diferentes niveis de goberno (europeo, estatal, rexional e local)
CE8 - Capacidade para comunicarse con compañeiros, coa comunidade académica, coa comunidade profesional, coa Administración pública e coa sociedade en xeral sobre as diversas áreas de coñecemento no campo da sustentabilidade e economía circular e innovación
As clases maxistrais combinaranse con actividades que se realizarán en grupo ou individualmente, tratando de fomentar o debate, a discusión, a capacidade de crítica, así como o desenvolvemento de habilidades analíticas e a capacidade de comunicación escrita e oral.
O traballo nas salas de exposición desenvolverase persoalmente, na aula e no horario establecido polo centro para a materia. Nas aulas expositivas, os profesores explicarán cada tema do programa, apoiándose no uso dun esquema de presentación. Os alumnos contarán, ademais das explicacións feitas polos profesores na aula, co apoio de material bibliográfico recomendado a medida que se desenvolva o programa, xunto coas titorías.
Nas clases interactivas os alumnos terán que comentar e debater textos, así como realizar traballos analíticos sobre os diferentes instrumentos para financiar a economía circular. Os estudantes serán informados ao comezo do curso da planificación de actividades e entregas.
As titorías serán, preferentemente, presenciais.
O Campus Virtual da ȤѶֲַ empregarase como ferramenta de apoio no proceso de ensino / aprendizaxe:
- Materiais para o seguimento da materia
- Entrega e cualificación de tarefas
- Ծó de grupos de traballo
- Comunicación cos alumnos
Sistema de avaliación
E1- Exames: 60%
E3- Avaliación continua: 40%
O modelo de avaliación combinará dous instrumentos. Por unha banda, un exame que terá unha ponderación na nota final da materia do 60%. Por outra banda, o segundo elemento de avaliación é a realización das distintas actividades propostas na clase, que terán unha ponderación na nota final do 40%.
O sistema de avaliación da aprendizaxe xeral obrigatorio basearase na combinación de dúas metodoloxías:
a) Avaliación continua: participación activa en aulas interactivas, entrega de tarefas e finalización do traballo final. A lista das distintas actividades avaliables ao longo do curso e a súa ponderación indicaranse na guía didáctica da materia que se publicará na aula virtual ao comezo do curso.
b) Exame final: proba dos coñecementos teóricos e prácticos desenvolvidos ao longo da explicación dos contidos da materia.
O peso relativo de cada parte na nota final da materia será o seguinte:
Avaliación continua ............ 40%
Avaliación final ................... 60%
O sistema de avaliación na segunda oportunidade será o mesmo que o descrito na primeira, de tal xeito que se terá en conta a nota referida á entrega de tarefas (nota do 40%) e realizarase un novo exame. sobre os temas explicados nas aulas (valoración do 60%)
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas, aplicarase o disposto no Regulamento para a avaliación do rendemento académico dos estudantes e a revisión de cualificacións.
TRABALLO PRESENCIAL NA AULA Horas
Clases de encerado 9
Clases prácticas ou de ordenador 12
Titorías en grupo ou individuais 3
Avaliación 2
Total horas traballo presencial na aula 26
TRABALLO PERSOAL DO ALUMNO Horas
Estudo autónomo individual ou en grupo 27
Escritura de exercicios, conclusións ou outros traballos 15
Lecturas recomendadas, actividades en biblioteca, preparación de presentacións orais, debates ou similar 6
Avaliación 1
Total horas traballo persoal do alumno 49
HORAS TOTAIS DE TRABALLO DO ALUMNO: 75
Asistencia a clases
Asistencia a titorías
Realización actividades propostas
Recomendacións para o estudo da materia:
Recomendase ó alumnado o seguimento continuado das clases presenciais, así como a consulta da bibliografia básica e complementaria sinalada polo profesorado a medida que se desenvolve o programa.
Cada alumno/a deberá adicar un tempo adecuado ás súas capacidades e coñecementos para asentar os contidos e realizar os traballos que, no seu caso, se demanden.
Xunto co anterior, o uso das titorías debería suplir calquera tipo de problema que puidese xurdir ao longo do proceso de ensinanza-aprendizaxe da materia.
Juan Alberto Turnes Abelenda
Coordinador/a- Departamento
- Economía Aplicada
- Á
- Economía Aplicada
- Correo electrónico
- juanalberto.turnes [at] usc.es
- 䲹ٱǰí
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 17:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | Aula 09 |
| 09.05.2025 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 09 |
| 09.05.2025 16:00-18:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula 09 |
| 12.06.2025 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 09 |
| 12.06.2025 16:00-18:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula 09 |