Cr茅ditos ECTS
Cr茅ditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias
Traballo do Alumno/a ECTS: 99
Horas de Titor铆as: 3
Clase Expositiva: 24
Clase Interactiva: 24
Total: 150
Linguas de uso
Castel谩n, Galego
Tipo:
Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos:
Qu铆mica Anal铆tica, Nutrici贸n e Bromatolox铆a
脕谤别补蝉:
Nutrici贸n e Bromatolox铆a
Centro
Facultade de Ciencias
Convocatoria:
Segundo semestre
Docencia:
Con docencia
惭补迟谤铆肠耻濒补:
Matriculable
Capacitar 贸 alumno para a elaboraci贸n e avaliaci贸n de dietas terap茅uticas b谩sicas e a s煤a aplicaci贸n en casos de patolox铆as endocrino-metab贸licas e en situaci贸ns especiais (parte I).
CONTIDOS TE脫RICOS.
- Dietoterapia: concepto, obxectivos, tipos de dietas.
- Dietas terap茅uticas b谩sicas: dietas con modificaci贸n da composici贸n e dietas de consistencia modificada.
- Dietoterapia nas patolox铆as endocrinometab贸licas I: obesidade.
- Dietoterapia nas patolox铆as endocrinometab贸licas II: diabetes.
- Dietoterapia para outras patolox铆as metab贸licas: hiperuricemia, enfermidades da tiroide, enfermidades da gl谩ndula suprarrenal, enfermidades 贸seas.
- Dietoterapia nos trastornos da conducta alimentaria.
- Dietoterapia en coidados nutricionais en situaci贸ns especiais: climaterio e menopausia, xeriatr铆a.
- Dietoterapia en enfermidades neurol贸xicas.
- Atenci贸n nutricional no paciente hospitalizado. Valoraci贸n cl铆nica. Malnutrici贸n proteico-cal贸rica.
SEMINARIOS
Os alumnos levar谩n a cabo traballos en grupo que ter谩n como tem谩tica aspectos relacionados cos contidos da materia e que deber谩n de expo帽er e/ou defender oralmente.
CLASES PR脕CTICAS
Os contidos das pr谩cticas son complementarios 贸s contidos te贸ricos:
1. Dese帽o de dietas para individuos con obesidade; dietas hipocal贸ricas e dietas non ortodoxas.
2. Dese帽o de dietas para individuos con diabetes; usos das t谩boas de intercambios e do 铆ndice glic茅mico.
3. Dese帽o de dietoterapia para outros casos (parte I).
Os alumnos (en grupos) entregar谩n unha memoria ou caderno de pr谩cticas cos resultados e as s煤as conclusi贸ns, conforme as directrices do docente.
叠脕厂滨颁础
鈥� Cervera, P.; Clap茅s, J. y Rigolfas, R. 2010. Alimentaci贸n y dietoterapia. 4陋 ed. McGraw-Hill Interamericana.
鈥� Escott-Stump, S. Nutrici贸n, diagn贸stico y tratamiento. Ed. Mc Graw-Hill. M茅xico. 2005.
鈥� Gil Hern谩ndez, A. Tomo IV: Nutrici贸n cl铆nica (Tratado de Nutrici贸n). Ed. Acci贸n M茅dica-Grupo. Madrid. 2005.
鈥� Iowa Dietetic Association; Maher, A.K. Manual de dietas simplificado. Editorial Acribia. Zaragoza. 2007.
鈥� Lagua, R.T y Claudio, V.S. 2007. Diccionario de nutrici贸n y dietoterapia. 5陋 ed. McGraw-Hill Interamericana.
鈥� Mahan, K.L. y Escott, S. 2009. Krause dietoterapia. 1-2陋 ed. Elsevier, Amsterdam.
鈥� Mart铆nez Hern谩ndez, A. Alimentaci贸n hospitalaria 2 Vols. Tomo 1. Fundamentos. Tomo 2. Dietas hospitalarias. Ed. D铆az de Santos. Madrid. 2004.
鈥� Mu帽oz, M.; Aranceta, J.; Garc铆a-Jalon, I. Nutrici贸n Aplicada y Dietoterapia. (2陋 ed.). Ediciones EUNSA. Pamplona. 2004.
鈥� Requejo, A.M.; Ortega, R.M. Nutrigu铆a. Ed. Complutense. Madrid. 2000.
鈥� Rojas Hidalgo E. Diet茅tica, principios y aplicaciones. (2陋 ed). Madrid: Grupo Aula M茅dica; 1998.
鈥� Ruiz Pons, M.; S谩nchez-Valverde Visus, F.; Dalmau Serra, J.; G贸mez L贸pez, L. Tratamiento nutricional de los errores innatos del metabolismo. (2陋 ed.) Drug Farma. Madrid. 2007.
COMPLEMENTARIA
鈥� Russolillo, G.; Marques, I. Sistema de intercambios para la confecci贸n de dietas y planificaci贸n de men煤s. Ed. ICM. Madrid. 2008.
鈥� Salas-Salvad贸, J.; Bonada, A., Trallero, R.; Sal贸, M.E.; Burgos, R. Nutrici贸n y diet茅tica cl铆nica (2陋 ed.). Ed. Doyma SL. Barcelona. 2008.
鈥� Vidal, E. 2009. Manual pr谩ctico de nutrici贸n y dietoterapia. 1陋 ed. Monsa-Prayma, Barcelona.
BIBLIOGRAFIA ON-LINE
鈥� Documentaci贸n de consenso da SEEDO, accesible en
鈥� Nutrition Therapy for Adults With Diabetes or Prediabetes: A Consensus Report, accesible en
鈥� Classification and Diagnosis of Diabetes: Standards of Medical Care in Diabetes 2019, accesible en
鈥� Calvo Bruzos, et al. (2016) Manual de alimentaci贸n. Planificaci贸n alimentaria, accesible en
鈥� Welling, L., et al. (2017). International clinical guideline for the management of classical galactosemia: diagnosis, treatment, and follow-up. Journal of Inherited Metabolic Diseases (40):170-176.
鈥� 滨苍蹿辞谤尘补肠颈贸苍 sobre enfermidades metab贸licas conx茅nitas da Unidade de Enfermidades Metab贸licas Conx茅nitas do Hospital Sant Joan de D茅u Barcelona, dispo帽ible en:
鈥� 滨苍蹿辞谤尘补肠颈贸苍 sobre enfermidades da tiroides e gl谩ndulas suprarrenais, SEEN, dispo帽ible en:
鈥� Hipotiroidismo. American Thyroid Association (ATA), accesible en:
鈥� Gu铆as de pr谩ctica cl铆nica na osteoporose posmenop谩usica, glucocorticoidea e do var贸n. Sociedad Espa帽ola de 滨苍惫别蝉迟颈驳补肠颈贸苍 脫sea y del Metabolismo Mineral, accesible en:
鈥� Consenso sobre la evaluaci贸n y el tratamiento nutricional de los trastornos de la conducta alimentaria: anorexia nerviosa, bulimia nerviosa, trastorno por atrac贸n y otros. SENPE (2017) Nutrici贸n Hospitalaria, vol. 34 Supl. 5: 1-97, disponible en:
鈥� G贸mez Candela, C. et al. (2019) Gu铆a de Nutrici贸n cl铆nica Hospital Universitario de La Paz, accesible en:
Competencias 叠脕厂滨颁础S E XERAIS:
CB1 - Que os estudiantes demostren posu铆r e comprender co帽ecementos nunha 谩rea de estudio que parte da base da educaci贸n secundaria xeral, e que normalmente se sit煤a a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, incl煤e tam茅n alg煤ns aspectos que implican co帽ecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudio.
CB2 - que os alumnos poidan aplicar os seus co帽ecementos 贸 seu traballo ou vocaci贸n dunha forma profesional e te帽an competencias tipicamente demostrados a trav茅s do dese帽o e defensa de argumentos e a resoluci贸n de problemas dentro do seu campo de estudio.
CB3 - Que los estudiantes te帽an a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da s煤a 谩rea de estudio) para emitir xu铆zos que incl煤an unha reflexi贸n sobre temas relevantes de 铆ndole social, cient铆fica ou 茅tica.
CB4 - que os alumnos poidan transmitir informaci贸n, ideas, problemas e soluci贸ns a un p煤blico tanto cualificado como ordinario.
CB5 - Que os estudantes desenvolvan as habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonom铆a.
CG1 - Reco帽ecer os elementos esenciais da profesi贸n de dietista - nutricionista , inclu铆ndo os principios 茅ticos, responsabilidades legais e o exercicio da profesi贸n, aplicando o principio de xustiza social 谩 pr谩ctica profesional e desenvolvendo dita pr谩ctica profesional con respecto 谩s persoas, os seus h谩bitos, crenzas e culturas.
CG2 - Desenvolver a profesi贸n con respecto por outros profesionais sanitarios, adquirindo competencias para o traballo en equipo
CG3 - Reco帽ecer a necesidade de manter e actualizar as s煤as competencias profesionais, prestando particular importancia a aprender de forma aut贸noma e continuamente, novos co帽ecementos, productos e t茅cnicas de nutrici贸n e alimentaci贸n, as铆 como a motivaci贸n pola calidade.
CG4 - Co帽ecer os l铆mites da profesi贸n e as s煤as competencias, identificando, cando sexa necesario un tratamento interdisciplinar ou reenv铆o a outro profesional.
CG5 - Realizar a comunicaci贸n de xeito efectivo, tanto de forma oral como escrita, cas personas, os profesionais da sa煤de ou a industria e os medios de comunicaci贸n, sabendo utilizar as tecnolog铆as da informaci贸n e a comunicaci贸n especialmente as relacionadas con nutrici贸n e h谩bitos de vida.
CG6 - Co帽ecer, valorar criticamente e saber como usar e aplicar fontes de informaci贸n relacionadas coa nutrici贸n, alimentaci贸n, estilos de vida e aspectos sanitarios.
CG7 - Ter a capacidade de elaborar informes e cubrir rexistros completos relativos 谩 intervenci贸n profesional do dietista - nutricionista.
CG12 - Co帽ecer os nutrientes, a s煤a funci贸n no corpo, a s煤a biodisponibilidade, necesidades e recomendaci贸ns, e os fundamentos da enerx铆a e equilibrio nutricional.
CG13 - Integrar e avaliar a relaci贸n entre a dieta e a nutrici贸n nos estados de sa煤de e enfermidade.
CG14 - Aplicar o co帽ecemento cient铆fico da fisiolox铆a, fisiopatolox铆a, a nutrici贸n e a alimentaci贸n para a planificaci贸n e consello diet茅tico para individuos e comunidades, durante todo o ciclo de vida, tanto de persoas sans como enfermas .
CG15 - Dese帽ar e levar a cabo protocolos de avaliaci贸n do estado nutricional, identificando os factores de risco nutricional.
CG16 - Interpretar un diagn贸stico nutricional, avaliar os aspectos nutricionais dunha historia m茅dica e facer o plan de acci贸n da dieta.
CG17 - Co帽ecer a estrutura dos servizos de alimentaci贸n e unidades de alimentaci贸n e nutrici贸n hospitalaria, identificando e desenvolvendo as funci贸ns do Dietista- Nutricionista dentro do equipo multidisciplinar.
CG18 - Intervir na organizaci贸n, xesti贸n e implementaci贸n das distintas modalidades de alimentaci贸n e soporte nutricional hospitalario e do tratamento diet茅tico-nutricional ambulatorio.
CG29 - Adquirir a formaci贸n b谩sica para a actividade investigadora, sendo capaces de formular hip贸teses, recoller e interpretar a informaci贸n para a resoluci贸n de problemas seguindo o m茅todo cient铆fico, e comprendendo a importancia e as limitaci贸ns do pensamento cient铆fico en materia sanitaria e nutricional.
Competencias TRANSVERSAIS:
CT1 - Capacidade de an谩lise e s铆ntese
CT2 - Capacidade para organizar e planificar
CT3 - Capacidade de traballar en equipo (inclu铆da en GC2)
CT5 - Capacidade de utilizar a tecnolox铆a da informaci贸n e comunicaci贸n (inclu铆do no CG5)
CT6 - Capacidade para xestionar a informaci贸n (inclu铆da en CG6)
CT8 - Capacidade para tomar decisi贸ns
CT9 - Capacidade para transmitir co帽ecementos (incluida en CG5)
CT10 - Capacidade para o razoamento cr铆tico e argumentaci贸n
CT11- Capacidade de aprendizaxe independente (inclu铆do en CG3)
CT13 - Demostrar iniciativa e espirito emprendedor
Competencias ESPEC脥FICAS:
CE36 - Aplicar os principios b谩sicos da nutrici贸n cl铆nica 谩 dietoterapia .
CE35 - Interpretar e integrar datos cl铆nicos, bioqu铆micos e farmacol贸xicos na avaliaci贸n nutricional do paciente e no seu tratamento alimentario e nutricional.
CE37 - Planificar, aplicar e avaliar dietas terap茅uticas para individuos e / ou grupos.
CE44 - Manexar ferramentas b谩sicas en TICs empregadas no campo da Alimentaci贸n, Nutrici贸n e Diet茅tica.
Os contidos estrut煤ranse en distintos temas expostos polo docente en clases maxistrais, durante as cales se establecen os fundamentos da materia. Os alumnos completar谩n e complementar谩n a s煤a formaci贸n coa realizaci贸n de traballos en grupo non presenciais (formaci贸n aut贸noma), desenvolvendo temas propostos polo profesor e seguindo as s煤as directrices; unha vez finalizados os traballos ser谩n defendidos cunha exposici贸n oral. As actividades pr谩cticas real铆zanse en grupos e consid茅ranse complementos fundamentais da teor铆a. Entregarase un caderno ou memoria de pr谩cticas (do grupo) reflectindo os resultados e conclusi贸ns das mesmas para a s煤a avaliaci贸n. As titor铆as individuais e en grupo ser谩n presenciais nos horarios indicados ou ben telem谩ticas a trav茅s das ferramentas do Curso de Axuda Virtual, segundo as circunstancias e valoraci贸n do profesor.
A ferramenta de soporte virtual fundamental para o proceso de ensino-aprendizaxe nesta materia 茅 o Campus Virtual da Universidade de Santiago de Compostela. A trav茅s desta plataforma institucional realizaranse anuncios, depositaranse contidos e material adicional para a s煤a consulta, bibliograf铆a, normativas, gu铆as para a realizaci贸n dos traballos, entrega de tarefas, e toda aqueloutra informaci贸n que requiran as circunstancias. Para determinadas actividades poder谩 habilitarse un grupo de traballo en Microsoft Teams.
O seguimento de todas as actividades realizarase mediante programaci贸n de entregas e listas de participaci贸n. Para manter unha comunicaci贸n directa tanto entre os propios estudantes como entre estes e o docente, poder谩n realizarse a trav茅s do foro do Campus Virtual, Microsoft Teams, ou mediante correo electr贸nico.
AVALIACI脫N CONTINUA (30 %).
- Avaliarase a actitude e esforzo do alumno por aprender, resolver problemas e razoar de forma cr铆tica e argumentada durante a s煤a asistencia 谩s actividades presenciais (5 %). Competencias avaliadas: CB2, CG2, CG3, CT2, CT3, CT8, CT10, CT11, CT13
- A realizaci贸n das pr谩cticas 茅 obrigatoria para superar a materia; ademais avaliaranse os resultados da aprendizaxe pr谩ctica reflectidos na memoria ou caderno de pr谩cticas (20 %). Competencias avaliadas: CB2, CB4, CB5, CG1, CG3, CG4, CG6, CG7, CG12, CG13, CG14, CG16, CT1, CT2, CT3, CT5 (inclu铆da en CG1), CT6, CT8, CT9 (inclu铆da en CG5), CT10, CT11, CT13, CE35, CE36, CE37, CE44.
- Avaliaci贸n dos traballos (5 %) propostos polo profesor e a s煤a presentaci贸n ou exposici贸n oral. Competencias avaliadas: CB2, CB4, CB5, CG3, CG4, CG6, CG12, CG13, CG14, CG16, CT1, CT2, CT3, CT5, CT6, CT8, CT9 (inclu铆da en CG5), CT10, CT11, CE35, CE36, CE37.
EXAME FINAL (70 %).
Avaliaci贸n do co帽ecemento sobre os contidos da materia (茅 requisito alcanzar un m铆nimo do 45 % na puntuaci贸n deste exame para poder ser valorado e sumar a nota de avaliaci贸n continua). Competencias avaliadas: CB2, CB4, CB5, CG1, CG2, CG3, CG4, CG6, CG7, CG12, CG13, CG14, CG16, CT1, CT10, CT11, CE35, CE36, CE37, CE44. Na avaliaci贸n da convocatoria de segunda oportunidade manteranse todas as puntuaci贸ns obtidas polo alumno excepto o exame final.
OUTRA INFORMACI脫N.
Para os casos de realizaci贸n fraudulenta de exercicios ou probas ser谩 de aplicaci贸n o establecido na 鈥淣ormativa de avaliaci贸n do rendemento acad茅mico dos estudantes e de revisi贸n das cualificaci贸ns鈥�.
O seguimento de todas as actividades, ag谩s o exame final escrito, realizarase mediante programaci贸n de entregas e listas de participaci贸n.
A materia consta de 6 cr茅ditos ECTS, que incl煤en as seguintes horas presenciais:
鈥� Clases Maxistrais: 32 horas
鈥� Seminarios: 5 horas
鈥� Pr谩cticas de laboratorio: 12 horas
鈥� Titor铆as de grupo:2 horas
鈥� Exames e revisi贸n: 2 horas
A distribuci贸n da actividade formativa en horas de traballo do alumno total 茅 de (25 x n潞 de ECTS) 150 horas.
- Ter unha base de co帽ecementos sobre diet茅tica e fisiopatolox铆a humanas.
- Mostrar atenci贸n e interese durante a asistencia 谩s clases.
- Realizaci贸n de esquemas e resumos, entendelos e memorizalos.
- Utilizar as titor铆as para resolver d煤bidas sobre a materia.
- Traballar a materia d铆a a d铆a.
- Consultar a bibliograf铆a e os artigos, e outras fontes de informaci贸n recomendadas polo profesor.
A materia imp谩rtese nos dous idiomas oficiais da comunidade aut贸noma (galego e castel谩n), coa posibilidade de comunicaci贸n puntual en ingl茅s cos alumnos que o necesiten.
Patricia Regal L贸pez
Coordinador/a- Departamento
- Qu铆mica Anal铆tica, Nutrici贸n e Bromatolox铆a
- 脕谤别补
- Nutrici贸n e Bromatolox铆a
- 罢别濒茅蹿辞苍辞
- 982822484
- Correo electr贸nico
- patricia.regal [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Titular de Universidade
Alejandra Cardelle Cobas
- Departamento
- Qu铆mica Anal铆tica, Nutrici贸n e Bromatolox铆a
- 脕谤别补
- Nutrici贸n e Bromatolox铆a
- Correo electr贸nico
- alejandra.cardelle [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Nerea Gonzalez Rodriguez
- Departamento
- Qu铆mica Anal铆tica, Nutrici贸n e Bromatolox铆a
- 脕谤别补
- Nutrici贸n e Bromatolox铆a
- Correo electr贸nico
- nerea.gonzalez [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Predoutoral Xunta
Paula Roade 笔茅rez
- Departamento
- Qu铆mica Anal铆tica, Nutrici贸n e Bromatolox铆a
- 脕谤别补
- Nutrici贸n e Bromatolox铆a
- Correo electr贸nico
- paula.roade [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Predoutoral Ministerio
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | 0P AULA 4 PLANTA BAIXA |
| 惭茅谤肠辞谤别蝉 | |||
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | 0P AULA 4 PLANTA BAIXA |
| Xoves | |||
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | 0P AULA 4 PLANTA BAIXA |
| Venres | |||
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | 0P AULA 4 PLANTA BAIXA |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 5 PLANTA BAIXA |
| 19.05.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 6 PLANTA BAIXA |
| 20.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 7 PLANTA BAIXA |