Cr茅ditos ECTS
Cr茅ditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias
Traballo do Alumno/a ECTS: 99
Horas de Titor铆as: 3
Clase Expositiva: 24
Clase Interactiva: 24
Total: 150
Linguas de uso
Castel谩n, Galego
Tipo:
Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos:
Lingua e Literatura Espa帽olas, Teor铆a da Literatura e Ling眉铆stica Xeral
脕谤别补蝉:
Ling眉铆stica Xeral
Centro
Facultade de Filolox铆a
Convocatoria:
Segundo semestre
Docencia:
Con docencia
惭补迟谤铆肠耻濒补:
Matriculable
Obxectivos xerais
- A materia est谩 dese帽ada para salientarmos, dunha banda, a riqueza cultural que implica a variaci贸n ling眉铆stica e, doutra, a posibilidade de apreixarmos a idea 煤ltima de linguaxe a pesar desa diversidade das linguas.
- Procurarase afondar tanto no co帽ecemento especializado, que aborda o problema dos universais, como na capacidade formativa da exercitaci贸n con linguas moi diferentes.
Obxectivos espec铆ficos
- Desenvolvermos os supostos, m茅todos, procedementos e finalidades do enfoque metodol贸xico co帽ecido como Tipolox铆a ling眉铆stica.
- Atendermos 谩 cuesti贸n dos universais da linguaxe e das linguas, salientando o valor metodol贸xico deste paradigma e considerando a influencia que v茅n exercendo nas 煤ltimas d茅cadas en diferentes disciplinas e correntes ling眉铆sticas.
- Proporcionarmos unha visi贸n completa das constantes da linguaxe humana, 谩s veces escurecidas polas diverxencias que mostran as linguas.
- Desenvolvermos o xu铆zo cr铆tico, a trav茅s da an谩lise en profundidade dos conceptos e dos procesos que se observan nas linguas, as铆 como estimularmos a exposici贸n de argumentos e refutaci贸ns aca铆das, contribu铆ndo 谩 formaci贸n de individuos con opini贸n autorizada.
1. As linguas do mundo: Repaso 谩s linguas do mundo. Clasificaci贸n xen茅tica das linguas, fila, familias, grupos e subgrupos. Aspectos xen茅ticos, tipol贸xicos e antropol贸xicos vinculados 谩 variedade ling眉铆stica. O concepto de tipo ling眉铆stico e o m茅todo comparativo. A visi贸n ecol贸xica, social e antropol贸xica da tipolox铆a ling眉铆stica. A morte das l铆nguas e o paradigma da Ecoling眉铆stica.
2. Universais ling眉铆sticos. O problema da unidade da linguaxe fronte 谩 diversidade das linguas. A construci贸n de hip贸teses na investigaci贸n ling眉铆stica. Os universais na historia das ideas ling眉铆sticas. Universais xenerativistas vs. universais funcional-tipol贸xicos. Universais absolutos e non absolutos: implicaci贸ns e cuase-universais nas linguas.
3. O enfoque metodol贸xico da tipolox铆a ling眉铆stica e o seu impacto na ling眉铆stica actual: revisi贸n das teor铆as sobre a linguaxe 谩 luz dos universais. Adecuaci贸n bio-psicol贸xica e adecuaci贸n social das teor铆as ling眉铆sticas. A revalorizaci贸n das linguas como fontes de datos emp铆ricos sobre a linguaxe. Capacidade de predici贸n en gram谩tica dos universais tipol贸xicos. Poder heur铆stico desta aproximaci贸n. Linguaxe e diversidade do ser humano: construci贸n dunha teor铆a alternativa e rebelde 谩 cl谩sica visi贸n euroc茅ntrica do mundo (e da linguaxe e das linguas). A linguo-diversidade e os dereitos dos pobos 谩s s煤as culturas.
Inclu铆mos a seguir unhas recomendaci贸ns bibliogr谩ficas xerais, que presentan aspectos fundamentais da materia e ilustran a s煤a orientaci贸n. Na gu铆a docente e no transcurso da materia incluiranse referencias mais concretas para cada tema cunha bliograf铆a b谩sica que ser谩 ofrecidas integramente ao alumnado por v铆a dixital.
Akmajian, A., Farmer, A.K., Bickmore, L., Demers, R.A. & Harnish, R. M. (2017): Linguistics. An introduction to language and communication, Cambridge (MA), The MIT Press, 7ed.
Campbell, L. (2018): 鈥淗ow many language families are there in the world?鈥�, Anuario del Seminario de Filolog铆a Vasca 芦Julio de Urquijo禄. International Journal of Basque Linguistics and Philology, 52(1鈥�2), 133鈥�152. < >
Croft, W. (1990): Typology and Universals, Cambrige Univ. Press.
Eberhard, D. M., Simons, G. F. & Fennig, C. D., eds., (2019): Ethnologue: Languages of the world, Dallas, TX, SIL International, 22陋 ed. < >
Finegan, E. (2015): Language: Its structure and use, Boston (MA), Cengage Learning, 7陋 ed.
Fromkin, V., Rodman, R. & Hyams, N. (2019): An introduction to language, Boston (MA), Cengage Learning.
Hammarstr枚m, H., Forkel, R. & Haspelmath, M., ed., (2019): Glottolog 4.0. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. <>
Haspelmath, M.; E. K枚nig; W. Oesterreicher & W. Raible, eds. (2001): Language typology anda language universals. An international handbook, 2 vols., Berlin-New York, Mouton-De Gruyter.
Leclerc, J. (2019): Les langues du monde. A L鈥檃m茅nagement linguistique dans le monde. Qu茅bec: Universit茅 Laval, CEFAN. <>
Lyovin, A. V., Kessler, B. & Leben, W. R. (2017): An introduction to the languages of the world, Oxford University Press, 2陋 ed.
Moreno Cabrera, J. C. (1997): Introducci贸n a la ling眉铆stica. Enfoque tipol贸gico y universalista, Madrid, S铆ntesis, 1997.
Moure, T. (2001): Universales del lenguaje y linguo-diversidad, Barcelona, Ariel.
Moure, T. (2019): Lingu铆stica eco-. O estudo das l铆nguas no Antropoceno, Santiago de Compostela, Atrav茅s editora.
O鈥橤rady, W., Archibald, J., Aronoff, M. & Rees-Miller, J. (2017): Contemporary linguistics. An introduction, New York, Macmillan Learning, 7陋 ed.
Pereltsvaig, A. (2017): Languages of the world. An introduction, Cambridge Univ. Press.
Ruiz Ant贸n, J. C. (2012): Tipologia lingu铆stica, Barcelona, FUOC. <>
Shibatani, M. & T. Bynon (1995): Approaches to language typology, Oxford, Clarendon Press.
Skutnabb-Kangas, Tove (2000): Linguistic genocide in education -or worlwide diversity and human rights?, London-New Jersey, Lawrence Erlbaum.
Song, J. J. (2018): Linguistic typology, Oxford University Press.
Steinbergs, A. & O鈥橤rady, W. (2016): The classification of languages en A W. O鈥橤rady & J. Archibald, ed., Contemporary linguistic analysis. An introduction, Toronto, ON: Pearson Education, 2016, 218-248.
Velupillai, V. (2012): An Introduction to Linguistic Typology. <>
a) Salientar a importancia dos m茅todos desenvolvidos pola tipolox铆a ling眉铆stica 谩 hora de confeccionar unha ling眉铆stica xeral (ou unha teor铆a xeral das linguas).
b) Adquirir conceptos gramaticais 煤tiles para afrontarmos o estudo de calquera lingua e as destrezas necesarias para a comparaci贸n interling眉铆stica.
c) Mellorar a comprensi贸n dos factores "externos" (filos贸ficos, biol贸xicos, antropol贸xicos) que pesan 谩 hora de traballarmos na procura de universais.
d) Responder 谩 pregunta: "que 茅 unha lingua humana pos铆bel?" e, deste xeito, acoutarmos a diversidade aparente das linguas.
e) Relacionar a investigaci贸n sobre universais con outros aspectos dos estudos ling眉铆sticos, tales como a teor铆a e a pr谩ctica da traduci贸n, a adquisici贸n da linguaxe e a aprendizaxe de linguas ou os aspectos m谩is xerais da antropolox铆a ling眉铆stica.
f) Salientar a diversidade das linguas humanas, e contribu铆r a entend茅rmola como unha riqueza da humanidade, 谩 vez que avivar o interese polo estudo das linguas minorizadas ou en perigo.
g) Realizar exercicios pr谩cticos que po帽an @s estudantes en contacto con diversas linguas "ex贸ticas", a fin de captaren as s煤as diferenzas estruturais e de cosmovisi贸n e, tam茅n, a posibilidade de as explicarmos con par谩metros universalistas.
h) Elaborar argumentos e noci贸ns con que defender as propias ideas a trav茅s do debate e da expresi贸n escrita con que, ademais de se expresaren, @s estudantes conseguir谩n revisar o sustento e a orixinalidade das s煤as ideas. Neste sentido, xunto a diferentes exercicios e pr谩cticas, deber谩n realizar unha reflexi贸n m谩is extensa, baixo a forma dun diario de clase. Non se pretende obter deste traballo a simple reproduci贸n dos argumentos da bibliograf铆a nin a presentaci贸n das f贸rmulas acad茅micas de documentaci贸n. Ao contrario, pret茅ndese que cada estudante demostre que reflexiona por si mesm@ e que desenvolve as s煤as capacidades de discernimento e argumentaci贸n.
Como en anos anteriores, a materia distribuirase en tres horas semanais, para al茅n de sesi贸ns de titor铆as peri贸dicas programadas en grupos reducidos. Manteremos unha metodolox铆a participativa, onde as aulas sirvan para o debate sobre as lecturas e sobre os temas te贸ricos e privilexien o traballo persoal e de grupo e a interacci贸n.
Isto significa que, en todos os casos, para o desenvolvemento do programa procuraremos dinamizar a participaci贸n activa do estudantado. Desde o comezo do curso, a gu铆a docente proporcionar谩 gui贸ns detallados de cada tema e unha relaci贸n de lecturas recomendadas (que ser谩n facilitadas na s煤a integridade en formato dixital) e nas sesi贸ns ser谩n propostas cuesti贸ns sobre as que reflexionar que constit煤en un importante material de apoio ao estudo, que propician a aprendizaxe individual e serven como marco de fondo. O grupo contar谩 desde o comezo do curso cun blog (cuxo enderezo ser谩 proporcionado na gu铆a) actualizado pola profesora en cada sesi贸n. Este blog suscitar谩 o debate sobre algunhas das cuesti贸ns tratadas nas sesi贸ns expositivas ou reproducir谩 materiais para seguirmos traballando, quer nos seminarios que compartamos, quer de maneira individual na propia casa.
Procurarase afondar, na medida do pos铆bel, nun co帽ecemento especializado e cr铆tico. A profesora comprom茅tese a seguir os progresos individuais e agarda que cada estudante se involucre na din谩mica do curso, nas lecturas e actividades pr谩cticas suxeridas.
1陋 OPORTUNIDADE:
Ademais da participaci贸n nos debates (40% da calificaci贸n), cada estudante realizar谩 o seu propio blog, cuxo enderezo asociar谩 ao da profesora para que todos os membros do grupo poidan en calquera momento consultalo. Ese blog ser谩 unha especie de diario das aulas; unha actividade persoal e creativa onde o alumnado universitario pode demostrar a s煤a madurez e capacidade. Poder谩n inclu铆rse nel materiais diversos, desde esquemas dos asuntos inclu铆dos na teor铆a a valoraci贸ns sobre as lecturas ou reflexi贸ns persoais relativas aos diversos temas. Tam茅n ser谩 o lugar onde responder a exercicios ou problemas no sentido escolar do termo que se ir谩n facilitando. A铆nda que poden ser variados en n煤mero de entradas, consid茅rase b谩sico inclu铆r unha reflexi贸n por cada lectura obrigatoria e dar conta das propostas que se ofrecen nas sesi贸ns do seminario. Os criterios que se asumen para a s煤a valoraci贸n son:
(a) Demostraci贸n de que se adquiriu sobre os diferentes temas co帽ecemento novo e non trivial;
(b) Demostraci贸n de que se manexan os conceptos te贸ricos do programa;
(c) Coherencia das argumentaci贸ns presentadas e pluralidade de perspectivas;
(d) Capacidade de sustentar esas argumentaci贸ns sobre exemplos emp铆ricos de linguas diversas;
(e) Expresi贸n escrita acorde co nivel de estudos.
2陋 OPORTUNIDADE:
Na segunda oportunidade a avaliaci贸n efectuarase exclusivamente a trav茅s do blog. Como no caso anterior, consid茅rase imprescind铆bel inclu铆r nese traballo unha reflexi贸n por cada lectura obrigatoria e dar conta dos exercicios propostos nas sesi贸ns de seminario. Os criterios de valoraci贸n son os mesmos da primeira oportunidade. O acceso ao blog ser谩 facilitado polo alumnado 谩 profesora na data estabelecida pola Facultade para o exame da segunda oportunidade.
DISPENSA DE ASISTENCIA A CLASE:
As persoas que te帽an concedida polo Decanato a dispensa de asistencia a clase ser谩n avaliadas exclusivamente a trav茅s do blog, que supor谩 o 100% da cualificaci贸n final, e poder谩 entregarse tanto na primeira como na segunda oportunidade.
NOTA: Para os casos de realizaci贸n fraudulenta de exercicios ou probas ser谩 de aplicaci贸n o recollido na Normativa de avaliaci贸n do rendemento acad茅mico do estudantado e de revisi贸n de cualificaci贸ns.
Para al茅n do tempo dedicado 谩s sesi贸ns, presenciais ou virtuais, cada estudante deber谩 dedicar unhas 3-5 horas semanais ao estudo. Nese tempo deber谩 realizar lecturas dos materiais te贸ricos e da bibliograf铆a recomendada e procurar a necesaria argumentaci贸n persoal para as cuesti贸ns que se formulen. Finalmente, ter谩 que expresar por escrito no seu blog os progresos alcanzados ou as d煤bidas e inc贸gnitas que ofrece ao grupo para o seu esclarecemento. O tempo de redacci贸n do blog 茅, na experiencia dos anos pasados, bastante variable en cada individuo, mas produce sempre resultados altamente positivos na maduraci贸n persoal e tende a estimular o interese e a ser unha fonte de satisfacci贸n para o estudantado.
A materia est谩 pensada para adaptarse con coherencia e rigor aos intereses do estudantado. Pretende fomentar unha dedicaci贸n regular e peri贸dica, que tire proveito de cada sesi贸n. Non se pensa no curso como nun tr谩mite burocr谩tico que se pode eludir ou cumprimentar sen atenci贸n nin interese. Ao contrario, as sesi贸ns est谩n pensadas como un lugar de encontro onde experimentarmos en conxunto a tarefa com煤n da aprendizaxe. A profesora seleccionar谩 fontes orixinais ou materiais mais actuais primando a lectura cr铆tica e suxerindo cami帽os para a pescuda persoal e procurar谩 provocar un enfrontamento produtivo entre o individuo e as opci贸ns de co帽ecemento que se lle abren. Importa, neste sentido, un traballo equilibrado, realizado desde a primeira sesi贸n e non unha serie de informaci贸ns inconexas acumuladas a 煤ltima hora.
A materia imp谩rtese en galego, lingua propia deste pa铆s e desta Universidade. Se o alumnado precisar material de apoio noutras linguas ou explicaci贸ns adicionais, contar谩 coa axuda da profesora en horario extraordinario de titor铆as.
Teresa Moure Pereiro
Coordinador/a- Departamento
- Lingua e Literatura Espa帽olas, Teor铆a da Literatura e Ling眉铆stica Xeral
- 脕谤别补
- Ling眉铆stica Xeral
- 罢别濒茅蹿辞苍辞
- 881811992
- Correo electr贸nico
- teresa.moure [at] usc.es
- 颁补迟别驳辞谤铆补
- Profesor/a: Titular de Universidade
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | C09 |
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | C09 |
| 惭茅谤肠辞谤别蝉 | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLIS_01 | Galego | D15-Seminario |
| 19.05.2025 09:30-13:30 | Grupo /CLE_01 | C07 |
| 19.05.2025 09:30-13:30 | Grupo /CLIS_01 | C07 |
| 24.06.2025 09:30-13:30 | Grupo /CLE_01 | C07 |
| 24.06.2025 09:30-13:30 | Grupo /CLIS_01 | C07 |